Stof tot nadenken

Het gesprek met de oude man uit het huis waar ik verbleef, hield niet op bij enkel het denken over biologisch voedsel. We gaan verder met een filosofische les over parallellen. De definitie van twee parallelle lijnen is twee lijnen die altijd evenwijdig blijven lopen en elkaar nooit zullen raken of snijden. De twee lijnen hebben niets met elkaar te maken en beïnvloeden elkaar niet, toch is het belangrijk de lijnen als een paar te beschouwen om ze te benoemen als parallel. En daar begint het systeemdenken.

Systeemdenken is toe te passen op vele situaties, ook op biologisch voedsel. Zo verwondert deze man zich over de tijd. Iets wat in het verleden gebeurt beïnvloedt het heden en speelt door in de toekomst. Einstein kwam met de formule E=mc2 waarbij hij een relatie legt tussen energie, massa en tijd. Sindsdien zijn periodes en gebeurtenissen, genomen over tijd en ruimte, niet meer los van elkaar te beschouwen.

Hoe hangt dit nu samen met biologisch voedsel? Om hier antwoord op te geven zal ik bovenstaande gedachtegang iets duidelijker maken aan de hand van een voorbeeld. Neem een tekst. Die tekst bestaat uit zinnen, die weer uit woorden bestaan, die weer uit letters bestaan. Een enkele letter is een abstract symbool met weinig betekenis. Zodra we de letters op een bepaalde volgorde achterelkaar zetten krijgen we een woord. Die woorden kunnen gezamenlijk weer een zin vormen en zo een verhaal. De betekenis wordt steeds groter. En wij als mensen beschikken over de gave om deze abstracties om te zetten in betekenis.

Los van elkaar kan iets weinig betekenis hebben, terwijl het gezamenlijk een geheel kan vormen. Zo is het net met de parallelle lijnen en ons voedsel. Biologisch voedsel is voor deze man zo belangrijk, omdat we ons voedsel niet los kunnen zien van het voedsel uit de toekomst. Als we nu steeds meer uit de aarde halen, dan we erin stoppen, dan ontstaat er in de toekomst een tekort aan voedsel. Als we in de Westerse wereld al het voedsel onttrekken uit het ‘the Global South’ dan raakt de voedselketen uit evenwicht. Elk parallelle leven van elk individu heeft invloed op het leven van een ander individu op een andere plaats of in een andere tijd. En dat is interessant.